Na een dagje luieren op de camping waarin we natuurlijk even het oude centrum van Porec bezoeken en gek worden van alle restaurantrunners die je vanaf 11.00 uur ’s morgens proberen in hun restaurant te krijgen is het tijd voor weer een cultureel uitstapje. We rijden vanaf de camping naar Pula ligt op 60 kilometer van Porec en is de zuidelijkst gelegen plaats van Istrië. Pula is een echte grote stad en valt ons eigenlijk een beetje tegen. De rit erheen doen we over de snelweg. De weg terug gaat gedeeltelijk langs de kust en door het binnenland.

Pula:

De grootste stad van Istrië ligt op de meest zuidelijke punt van het schiereiland. Pula is met 70.000 inwoners, het hart van handel en industrie. De haven ligt uitstekend beschut en biedt ook aan grotere schepen toegang vanwege de 700m brede monding. De rondom liggende heuvels houden in de winter tevens de hevige stormwinden tegen. Deze ligging bood ideale voorwaarden voor de ontwikkeling van Pula tot economisch, politiek en cultureel centrum van Noordwest-Kroatië. Geschiedenis Een 80.000 jaar oude stenen bijl die in de grot van Sandalja, te noordwesten van Pula, werd gevonden zou erop wijzen dat de menselijke aanwezigheid in Istrië tot het Paleolithicum teruggaat. Op deze archeologische vindplaats werden ook werktuigen, beenderen en resten van uitgestorven dieren gevonden. Pula gaat door voor de oudste stad van de hele Oost-Adriatische kust en wordt door de Griekse geschiedschrijver Callimachus en Lycophron voor het eerst vermeld in verband met de stichting van een stad door de Argonauten. Volgens Lycophron legden slangen het fundament voor de stad van de vluchtelingen nadat Jason en Medea het GuldenVlies hadden gestolen, via de Donau waren gevlucht en hier waren beland. Zij noemden de vestiging Pula(dit volgens de mythe). De naam Pula, wat burcht of bron betekent, stamt uit de pre Romeinse tijd. Archeologische vondsten een 3000-jarige geschiedenis aan ( met een permanente bewoning). In 177 v. Chr. Veroverden de Romeinen de stad op de Histriers, waarna de rest van Istrie aan het gezag van Rome onderworpen kon worden. De Romeinen noemden de plaats Pietas Iulia en later, vanaf 40v.Chr., Colonia Iulia Polentia Herculanea; de legendarische Hercules was beschermheer van de stad. Vooral onder de keizer Augustus breidde de Romeinse bezitters de plaats uit. Ze deden dat in concentrische cirkels vanaf de Citadelheuvel, wat nu nog zichtbaar is aan de locatie van enkele Romeinse overblijfselen. Pula kwam op zeven heuvels te liggen. verbreidde zich al vroeg over Istrië ( velen van de eerste christenen vonden echter de dood in de Romeinse arena). In 425 werd Pula de zetel van een bisschop. Tijdens de volksverhuizing en vanwege de overvallen van de Goten werden de vestingwerken versterkt, waarbij de blokken steen van het theater en de arena als bouwmateriaal werden gebruikt. Alle inspanningen hielpen echter niet tegen de stormloop van de Oost-Goten. Bergopwaarts ging het weer in de 6de eeuw toen Pula binnen het machtsbereik van Constantinopel geraakte, nu werden er vooral kerken en kloosters gebouwd. De invloed van de kerk op het lot van de stad zou voortduren tot in de 13de eeuw. In 1331 stelde Pula zich noodgedwongen onder de bescherming van Venetië, Venetië toonde zich ongenadig en de stad werd volledig geplunderd. De strijd duurde tot in de 14de eeuw en werd in het voordeel van Venetië beslecht, met de definitieve overgave van Pula. Vanaf 1378 werd Pula een haven van de Venetiaanse vloot, die met Genua in een strijd was verwikkeld. De Venetiaanse overheersing luidde voor Pula een periode van verval in, want de machtige zeevaartrepubliek eigende zich immers alle winsten uit de handel toe. Tevens braken er herhaaldelijk pestepidemieen en malaria uit waardoor de bevolking van Pula was uitgedund tot ongeveer 500 zielen ( 16de eeuw). Omdat de monumenten uit de oudheid geen doel meer dienden en de bewoners er ook tamelijk onverschillig tegenover stonden, vervielen ze zienderogen. Wat niet was vervallen werd naar Venetie verscheept. Toen Istrie tijdens het Congres van wenen werd toebedeeld aan Oostenrijk veranderde er aanvankelijk weinig. Pas in 1848 kreeg Pula binnen de strategische overwegingen van het keizerrijk een bepaalde betekenis toebedicht. In 1853 beleefde Pula een wederopbouw. Door haar gunstige ligging koos de Oostenrijkse keizer Pula als maritieme uitvalsbasis voor zijn keizerlijke vloot. Scheepswerven verrezen en op de omliggende heuvels werden versterkingen gebouwd. De Oostenrijkers bouwden een geheel nieuwe stad, uitsluitend met de bedoeling hun behoeften aan een militair steunpunt te bevredigen. Hierdoor ontstond een stormachtige groei van het aantal inwoners, van 1150 in 1842 naar 40.000 aan het einde van de 19de eeuw. De Slavische bevolking had weinig profijt van deze explosieve groei er ontbrak onder andere een zelfstandig stedelijke cultuur, de bestuurlijke taal was Duits, de voertaal op de scheepswerven en in de fabrieken was Italiaans. Het Italianiseringbeleid van Oostenrijk stond niet toe dat er op de scholen Kroatisch werd onderwezen ( men wilde van de Slavische bevolking analfabeten maken). In 1915 vertrok een groot deel van de Habsburgers het ontwaken was pijnlijk, Pula lag plots in de frontlijn van de grote oorlog. Aan het eind van de oorlog bezette het zegevierende Italie gedurende 25 jaar de stad. Het was wachten op de partizanen voor de stad werd bevrijd en bij het Joegoslavie van Tito werd ingelijfd. Dit resulteerde in een massaal vertrek van haar Italiaanse bevolking, waardoor Pula zowat de helft van haar 45.000 inwoners zag vertrekken. Maar Pula bloeide weer op als industrieel centrum en de regio werd ontsloten voor het toerisme.

Bezienswaardigheden in Pula

Amfitheater

Het bekendste bouwwerk van Pula is het amfitheater (1ste eeuw). De arena werd onder keizer Augustus gebouwd. Vespasianus liet het amfitheater vergroten, zodat het in grootte de zesde plaats inneemt onder alle Romeinse arena?s die behouden zijn gebleven. Er konden 23.000 toeschouwers in om naar het spektakel te kijken dat zich op het 133x155m metende ovaal afspeelde. De buitenmuur met twee boven elkaar gelegen arcades voor de toeschouwers en een derde bovenste ring met rechthoekige openingen is 32.5m hoog. De buitenste ring is volledig bewaard gebleven. In de arena vonden gladiatorengevechten plaats en er werden tot 404 ook mensen voor de wilde dieren geworpen. In 404 verbood men dit soort vermaak en werd de arena een marktterrein. De Venetianen gingen de ring later gebruiken als steengroeve. Dankzij de beslissing van de Venetiaanse overheid in 1583 bleef het bouwwerk voor de sloophamer gespaard. Voor de man die zich sterk maakte voor het behoud van de arena, Gabriele Enno, werd een gedenkplaat aan een van de torens aangebracht. Tegenwoordig dient de arena voor spektakels zonder bloedvergieten?in de zomermaanden worden er opera-, toneelvoorstellingen, rockconcerten en het Kroatische filmfestival gehouden. In de kelders is een tentoonstelling over de olijventeelt en de wijnbouw in Romeinse tijden te zien.
Geopend | ’s zomers 9-19 uur, ’s winters 9-14 uur.

Tempel van Augustus

De tempel is niet alleen gewijd aan de eerste Romeinse keizer, Augustus, maar ook gebouwd onder zijn bewind. Hiermee is het ongetwijfeld een van de eerste tempels uit onze jaartelling. Het voorportaal rust op zes zuilen met Corinthische kapitelen. Op de fries staat een inwijdingsinscriptie. De tempel werd onder christelijke Byzantijnen later omgebouwd tot kerk.

De Dom | (Katedrale)

De Kathedraal werd in 1640 gebouwd, boven op ruines van vroegere bouwwerken waarvan vandaag nog enkele sporen resten. In de vloer zijn fragmenten van 5de en 6de eeuwse vloermozaiken te ontdekken en het altaar is een 2de eeuwse Romeinse sacrofaag.

Mariakapel | (Capela Svete Marije Formoze )

Het Byzantijnse kerkje uit de 6de eeuw behoorde bij de St ? Maria ? Formosa basiliek die hier stond en net zo?n bouwwerk was als de Euphrasius-kerk van Porec. Het kapelletje dat een Grieks kruis als plattegrond heeft, bevat nog resten van een mozaiek en wandschilderingen.
Gradska Palaca ( stadhuis) Stamt uit 1296. In het stadhuis zijn verscheidene delen verwerkt van een vroegere tempel. Het is opgetrokken in gotische en renaissancistische stijl.

Herculespoort ( Herkulova vrata )

Stamt uit de 1ste eeuw en dankt haar naam aan de beschermheer van de stad. Dit is een van de nog overgebleven poorten van de stad. Evenals in Porec, Vrsar en Rovinj werden deze poorten vroeger gebruikt om ’s avonds de stad af te sluiten zodat er geen gespuis binnen kon komen.

Tweelingpoort | ( Dvonja vrata)

De poort is een restant van de stadsmuren, waarvan je ook nog wat resten kunt zien. De poort stamt uit de 2de eeuw, vanaf deze poorten vertrok een weg die rechtstreeks naar het amfitheater leidde.

Historisch museum

Dit museum heeft een zeer magere collectie, slechts aan te reden indien u op zoek bent naar de marinegeschiedenis.
Geopend; s zomers van 8-19 winters van 9-14 uur

Archeologisch Museum

Een schitterend museum, met tal van stenen die gevonden zijn tijdens opgravingen in deze streek, stenen uit zowel de prehistorie als uit de Romeinse tijd.

Bron: www.kroatie.nl

Volgende pagina zomervakantie 2004