Nederland Cultuur Historische Wandeling in Het Leesten

Wandeling van 5,9 kilometer door bos en hei

Start van de wandeling: ’t Leesten bereikbaar vanaf de A1. Neem afslag 19 en rijdt richting Hoenderloo. Na restaurant “de Cantharel” (aan je rechterzijde) neem je de 2e afslag links. Daarna in de bocht meteen weer naar rechts en volg dit pad. Na het wildrooster vindt je het parkeerterrein bij de kiosk.

Het startpunt van de wandeling is informatiecentrum ’t Leesten. Hier kan je terecht voor informatie over de natuur en de recreatiemogelijkheden van de Veluwe. Een boekje met meer informatie over de cultuurhistorische objecten van de route is hier te koop. Er is ruime parkeergelegenheid.

We zijn verbaasd de kleine kiosk die hier de laatste keer stond heeft plaats gemaakt voor een groot informatiecentrum inclusief horeca gelegenheid en terras. Zie dit verslag

Er zijn vanaf het bezoekerscentrum diverse wandel mogelijkheden. Deze worden door bewegwijzering goed aangegeven. Tevens is er voor de honden een rondwandeling waar de honden los mogen.

Wij kiezen voor het “Boswachterspad Cultuurroute”. Dit  is een afwisselende wandelroute door bos en hei. ‘t Leesten ligt op de flanken van een stuwwal. Hierdoor zijn er veel verschillende bodemtypen, die door de eeuwen heen door mensen zijn gebruikt. Naast hout werd er ook grind, zand en ijzer gewonnen. De sporen daarvan zijn nog zichtbaar.

Dat hier ijzer geproduceerd werd, komt doordat ’t Leesten één van slechts 2 vindplaatsen in Nederland is van klapperstenen, waaruit ijzer gewonnen kon worden. Klapperstenen bestaan uit een kern van leem met een korst van ijzerafzettingen. Wanneer dat leem uitdroogt en krimpt kan het los komen te liggen in de korst. Hierdoor ontstaat een steen die bij schudden een klapperend geluid maakt. Om de klapperstenen te winnen werden er grote kuilen gegraven. Een aantal van deze ijzerkuilen is langs de route te zien.

De route is goed aangegeven dmv de paarse markering
De route is afwisselend en gaat zowel door het bos als over de hei

De natuur mag hier nog zijn gang gaan, wanneer de boom niet in de weg ligt wordt deze niet opgeruimd. 

Bij het Salamandergat, een klein vennetje, zijn wat bankjes geplaatst. Een mooi plekje om even te pauzeren. 

Onderweg zien we een urnenmonument. Wie hier liggen vinden we terug op internet:

Op de Bakenberg in natuurgebied Het Leesten ligt een urnenmonument van Hendrik en Alida van Luttikhuizen. De vraag is: wie waren deze mensen en waarom ligt hun as daar?

Verzet

Hendrik en Alida van Luttikhuizen zaten in het verzet. Hendrik (Henk, geboren in 1916) zat tijdens de Tweede Wereldoorlog in een nazi-concentratiekamp in Dachau wegens sabotage op vliegveld Deelen. Bij een verhoor door de Sicherheitsdienst in Arnhem werd zijn rug op drie plaatsen gebroken en ‘zijn kop ingeslagen’, vertelde hij in 1999 tijdens een interview met dagblad Trouw. Het maakte dat hij zijn transportbedrijf in 1958 noodgedwongen moest opgeven.

Samen met zijn vrouw Alida sloot hij zich na de oorlog aan bij de Vereniging van Anti-Fascistische Oud-Verzetsstrijders. Ze vonden niet dat Stalin zich aan oorlogsmisdaden schuldig had gemaakt en vonden het ‘zionistische leugens dat de joden in de Sovjet-Unie slecht behandeld zouden worden’. Het echtpaar had hun hele resterende leven de reputatie zich voor geen enkel gezag te behoeden en graag dwars te liggen.

Jan de Vries

Net als Alida’s broer Jan de Vries. Een eigenzinnige boer en ‘de grootste lastpak van Apeldoorn‘. De Vries had een sterk rechtvaardigheidsgevoel, lag continu in de clinch met de gemeente Apeldoorn. Ook na zijn dood wilde hij dwarsliggen: een gewone begraafplaats vond hij maar niks. Dus kocht hij een stuk grond van Hendrik, die inmiddels handelde in zand en grind dat hij won uit het bos, om daar begraven te worden.

Dat leek het echtpaar Van Luttikhuizen ook wel wat. “Wij willen ook in het bos liggen, net als Jan. Netjes boven het grondwaterpeil”, zegt Jan’s zus Alida in het interview met Trouw.

Urnenmonument

Die wens kwam uiteindelijk in vervulling. Jeannette van Luttikhuizen, dochter van Hendrik en Alida, erfde het bosperceel van acht hectare van haar opa, zodat ze haar grootouders een laatste rustplaats in het bos, naast b(r)oer Jan, kon geven. In 2008 was het urnenmonument van de in 2002 (Alida) en 2003 (Hendrik) overleden Van Luttikhuizen’s klaar.

Twee jaar later ging het even mis: het bosgraf werd deels vernield door onbekende voorbijgangers. Onder meer een plexiglazen bordje met daarop de namen van ‘Henk’ en ‘Alie’ moest eraan geloven. Inmiddels ligt het graf er echter weer gaafen al bijna tien jaar – bij.

Dát mysterie is opgelost, máár; er ligt nog een graf, van Hendrik Frank van Luttikhuizen. Een zoon van Hendrik en Alida? De jongeman mocht maar 22 jaar worden.

Bron: indebuurt

We kruizen het fietspad naar Beekbergen en komen uit bij een grafterp uit de Romeinse tijd. 

De wandelroute gaat verder en we komen uit bij de Sprengen

De in het gebied aanwezige sprengen zijn ontstaan door menselijk ingrijpen. Deze beken werden gegraven voor de bediening van watermolens, die bijvoorbeeld voor de papierindustrie werden gebruikt. De sprengen zijn het leefgebied van de zeldzame beekprik. De enige periode om deze bijzondere vissoort te zien is het vroege voorjaar. Als de eerste lentezon verschijnt komen de beekprikken tevoorschijn om te paaien. 

Via een zandpad lopen wij het laatste stuk van de route. 

De wandeling eindigt op de parkeerplaats van ’t Leesten. 

We drinken nog wat op het terras van de horeca gelegenheid voordat we terugkeren naar onze camping in Hoenderloo.